109 sayılı İlke Kararı, Doğa Koruma İlkelerine Uygun Değildir!

 Bu ilke kararına karşı dava açacağız!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan 109 sayılı İlke kararı, IUCN (Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği) korunan alan kategorilerine aykırıdır.

IUCN korunan alan yönetimi kategorileri, korunan alanları yönetim hedeflerine göre sınıflandırır.

IUCN Koruma Alanı Kategorileri Sistemi.[1]

Bizdeki, kesin korunacak hassas alanlar, nitelikli doğal koruma alanları ve sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanlarının IUCN sistemindeki karşılıkları ve tanımları aşağıdaki gibidir;

1. Katı Doğa Koruma Alanı: (Kategori 1a) insanların ziyaretleri, kullanımı ve etkilerine karşı kesinlikle koruma altına alınmış ve koruma değerlerinin korunmasını sağlamak için biyoçeşitliliği ve muhtemelen jeolojik / jeomorfolojik özellikleri korumak için ayrılmış kesinlikle korunan alanlardır. Bu gibi korunan alanlar bilimsel araştırma ve izleme için vazgeçilmez referans alanlar olarak hizmet edebilir.
2. Yaban Alanı: (Kategori 1b) korunan alanlar genellikle korunması ve doğal durumunu korumak için yönetilen, kalıcı veya önemli insan yerleşimi olmaksızın doğal karakterini ve etkisini koruyarak büyük ölçüde, değiştirilmemiş veya çok az değiştirilmiş alanlardır.

VI Doğal kaynakları sürdürülebilir şekilde kullanan korunan alan: VI. Kategori korunan alanlar, ekosistemleri ve yaşam alanlarını, ilişkili kültürel değerler ve geleneksel doğal kaynak yönetim sistemleri ile birlikte korur. Sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi altında ve doğanın korunmasıyla uyumlu doğal kaynakların düşük seviyeli endüstriyel olmayan kullanımının birincil amaçlarından biri olarak görüldüğü, alanın büyük kısmının doğal durumda olduğu, genellikle büyük alanlardır. Bunun dışında, IUCN sınıflandırmasında milli park, doğa anıtı, habitat ve tür yönetim alanları ve korunan peyzajlar gibi tanımlar da yer almaktadır.

Buna karşın doğal sit alanlarının korunmasıyla ilgili “Korunan Alanların Tespit, Tescil Ve Onayına İlişkin Usul Ve Esaslara Dair Yönetmelik’te”  Kesin korunacak hassas alan tanımı var olup;  Nitelikli Doğal Koruma Alanı ve Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı ve Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı tanımları bulunmamaktadır. Sadece, Sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanlarının ayırt edici özellikleri belirtilmiştir. Bunlar da IUCN Koruma Alanı Kategorileri Sistemiyle uyuşmamaktadır.

Mevcut yönetmeliğin sakıncaları devam ederken bu yönetmeliğe dayalı çıkartılan bu yeni ilke kararının amacı da, çerçeve bir yasal düzenleme yapmak ve idareye geniş takdir hakkı vermektir. Yasal statülere ait tanımlamaları tam yapmayarak ve sınırları çizmeyerek, sit alanı içinde faaliyetleri mümkün hale getirmek amaçlanmaktadır. Böyle bir düzenleme korumayı mümkün hale getirmekten uzaktır. Bu nedenle de anılan bu 109 sayılı ilke kararına da 99 sayılı ilke kararında olduğu gibi dava açacağız. Kamuoyuna duyurulur.

Ekoloji Kolektifi Derneği

[1]    IUCN Protected Area Categories

https://www.iucn.org/theme/protected-areas/about/protected-area-categories